بازار اختیار معامله از یک ابزار ساده در یونان باستان به یکی از پیچیده‌ترین و تاثیرگذارترین ابزارهای مالی جهان تبدیل شده است. امروزه حجم معاملات جهانی آن به تریلیون‌ها دلار میرسد و نقش کلیدی در مدیریت ریسک، نقدینگی و کشف قیمت دارایی‌ها ایفا میکند. در ایران نیز با وجود چالش‌ها، این بازار پتانسیل رشد چشمگیری دارد.
بازار اختیار معامله چیست؟
بازار اختیار معامله (Options Market)
بازاری است که در آن قراردادهای اختیار معامله خرید و فروش می‌شوند.
اختیار معامله نوعی قرارداد مالی است که به خریدار حق (نه اجبار) می‌دهد تا یک دارایی مشخص (مانند سهام، کالا، یا ارز) را با قیمت از پیش تعیین شده (قیمت اعمال) در تاریخ معینی (تاریخ انقضا) بخرد یا بفروشد.
این قراردادها دو نوع اصلی دارند:
۱. اختیار خرید (Call Option): حق خرید دارایی در قیمت و تاریخ مشخص.
۲. اختیار فروش (Put Option): حق فروش دارایی در قیمت و تاریخ مشخص.
مفاهیم پایه بازار اختیار معامله
حق، نه تعهد: خریدار اختیار معامله می‌تواند از حق خود استفاده کند یا آن را نادیده بگیرد، اما فروشنده موظف به اجرای قرارداد در صورت تقاضای خریدار است.
–هزینه خرید قرارداد (Premium): خریدار برای دریافت این حق، مبلغی به فروشنده پرداخت میکند.
قیمت اعمال (Strike): قیمت که قرارداد در آن عدد اجرایی می‌شود.
اندازه قرارداد: این مورد توسط سازمان بورس مشخص می‌شود و قالبا 1000 عدد است. اندازه قرارداد در اختیار معامله، به تعداد واحدهای دارایی پایه‌ای اشاره دارد که طبق قرارداد در روز سررسید بین خریدار و فروشنده مبادله می شود.
تاریخ انقضا: آخرین تاریخی که می‌توان اختیار را اعمال کرد.
ITM: به معنای in the money و قراردادهایی است که در سود هستند یعنی قیمت آنها بالاتر از قیمت اعمال در معاملات خرید و پایین‌تر از قیمت اعمال در معاملات فروش است.
ATM: به معنای at the money و قرار دادهایی است که قیمت سهام با قیمت اعمال برابر است.
OTM: به معنای in the money و قراردادهایی است که در ضرر هستند یعنی قیمت آنها پایین‌تر از قیمت اعمال در معاملات خرید و بالاتر از قیمت اعمال در معاملات فروش است.
انواع معاملات و موقعیت‌ها در بازار آپشن
بالاتر اشاره کردیم که 2 نوع حق و اختیار داریم تحت عنوان خرید و فروش در این بازار این امکان وجود دارد که عمل خرید و فروش را برای هر دو نوع اختیارها اعمال کرد و معاملات آن به شرح زیر است:
موقعیت خرید اختیار خرید
موقعیت خرید اختیار فروش
موقعیت فروش اختیار خرید
موقعیت فروش اختیار فروش
اختیار خرید با (ض) مانند ضهرم و اختیار فروش با (ط) مانند طهرم نشان داده می‌شود.
خریدارانِ موقعیت‌های خریدِ اختیار معامله خرید یا فروش می‌توانند به میزان نامشخصی سود کنند ولی زیان آنها محدود به مبلغی است که بابت خرید اختیار پرداخت کرده‌اند.
فروشندگانِ موقعیت‌های فروشِ اختیار معامله خرید یا فروش، در کسب سود محدود هستند و حداکثر سود آنها همان مبلغ خرید قرارداد است که به دست آورده‌اند. زیان فروشندگان نامحدود است.
چه مواردی بر روی پریمیوم اثر می‌گذارد؟
قیمت بازار سهم: قیمت سهمی که اختیار معامله آن خریداری می‌شود.
قیمت قیمت اعمال: قیمتی که اختیار خرید در آن قیمت قابلیت اعمال و اجرایی شدن را دارد. به فاصله میان قیمت اعمال و قیمت بازار ارزش ذاتی می‌گویند.
زمان: تا سررسید: بازه زمانی خرید تا قیمت سررسید که هرچه این زمان بیشتر باشد پریمیوم بالاتر است.
نوسان: میزان نوسان بازار و رشد قیمت. هرچه میزان رشد بیشتر باشد باهث افزایش پریمیوم می‌شود.
بهره: نرخ بهره بانکی در بازه زمانی انجام معامله است چرا که میزان آن بر روی مبلغ دریافتی فروشنده به علت ارزش زمانی پول اثرگذار است.
به صورت کلی نرخ بهره بر روی قراردادهای خرید بیش از قراردادها و یا موقیت فروش اثر دارد.
یک پاسخ
محصول جدیدتون عالیه ممنون از شما