تا امروز، حدود ۱۹.۸ میلیون بیتکوین استخراج شده، اما با احتساب کوین‌های گم‌شده، عرضه واقعی در گردش احتمالاً بین ۱۵.۸ تا ۱۷.۵ میلیون است. این یعنی با وجود سقف ثابت ۲۱ میلیونی، عملاً تعداد بیت‌کوین‌های قابل دسترس کاهش چشمگیری داشته است.
بیتکوین گم شده یعنی چی؟
بیتکوین می‌تواند “گم” شود، اما این به معنای ناپدید شدن آن نیست. در واقع، این دارایی برای همیشه غیرقابل دسترس می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که کاربر کلید خصوصی خود را – که تنها راه دسترسی به بیت‌کوین‌هایش است – از دست بدهد، فراموش کند یا کبف پول فیزیکی خود را نابود کند.
بدون این کلید و یا کیف پول فیزیکی، بیت‌کوین‌ها در بلاک‌چین باقی می‌مانند، اما هیچ‌کس نمی‌تواند از آنها استفاده کند. برخلاف سیستم‌های بانکی سنتی که امکان بازیابی رمز عبور وجود دارد، ساختار غیرمتمرکز بیتکوین چنین امکانی را فراهم نمی‌کند.
نتیجه این است که بیت‌کوین‌های از دست رفته عملاً از چرخه خارج می‌شوند و عرضه در گردش را کاهش می‌دهند. با وجود سقف ۲۱ میلیونی بیتکوین، این کاهش می‌تواند تأثیر قابل توجهی داشته باشد.
از نظر فنی، این بیت‌کوین‌ها همچنان در بلاک‌چین وجود دارند، اما بدون کلید خصوصی، بی‌استفاده می‌مانند. مانند گنجی که در صندوق امانات بانک باشد، اما ترکیب قفل آن فراموش شده باشد.
این ویژگی همزمان که استقلال و امنیت بیتکوین را نشان می‌دهد، مسئولیت کامل را بر عهده کاربر می‌گذارد.
نمونه‌های معروفی از بیت‌کوین‌های گم شده
7200 بیتکوین گم شده:
استفان توماس، مدیر ارشد سابق فناوری در ریپل، یکی از معروف‌ترین قربانیان دنیای رمزارزهاست. داستان او یادآوری تلخ از اهمیت امنیت دیجیتال است؛ جایی که یک اشتباه کوچک می‌تواند به فاجعه‌ای میلیون‌دلاری تبدیل شود.
توماس کیف پول بیتکوین خود را در یک هارددیسک امنیتی آیرون کی ذخیره کرده بود دستگاهی که با قابلیت‌های ضد نفوذ طراحی شده و تنها ۱۰ بار فرصت وارد کردن رمز عبور را به کاربر می‌دهد. اما او رمز عبورش را فراموش کرد و پس از ۹ بار تلاش ناموفق، با هر بار اشتباه، یک قدم به نابودی دارایی‌های خود نزدیک‌تر شد.
در سال ۲۰۲۱، آخرین تلاش او هم بی‌نتیجه ماند و ۷۲۰۰ بیتکوین که در اوج قیمت‌گذاری بیتکوین، ارزشی معادل صدها میلیون دلار داشت برای همیشه در پشت دیوارهای امنیتی آیرون کی محبوس شدند.
بیت کوین در سطل آشغال
جیمز هاول در سال 2013 کیف پول حاوی 7500 بیتکوین خود را به اشتباه به جای یک هارد دیسک دیگر در سطل آشغال انداخت و زمانی متوجه شد که زباله‌ها به مرکز زباله شهر فرستاده شده بودند و حالا باید در میان بیش از 400 تن زباله اقدام به پیدا کردن کیف پول کند ضمن اینکه این کار هزینه بسیار بالایی دارد.
ترکیب کلاهبرداری و تراژدی
داستان جرالد کاتن وصرافی که تاسیس کرد یکی از شوک‌انگیزترین و اسرارآمیزترین رویدادهای تاریخ ارزهای دیجیتال است. این ماجرا ترکیبی از کلاهبرداری مالی، مدیریت پرریسک و یک مرگ مشکوک است که تا امروز سوالات بی‌پاسخ زیادی برجای گذاشته است.
کاتن در سال ۲۰۱۳ صرافی را در کانادا تأسیس کرد. در نگاه اول، این صرافی یک کسب‌وکار قانونی به نظر می‌رسید، اما در پشت صحنه، همه چیز تحت کنترل انحصاری کاتن بود. نکته عجیب اینجا بود که صرافی هیچ حساب بانکی رسمی نداشت—مسئله‌ای که تا حدی به دلیل عدم پذیرش رمزارزها توسط بانک‌ها در آن زمان توجیه می‌شد.
بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶، نشانه‌هایی از فعالیت‌های مالی مشکوک ظاهر شد. برخی گزارش‌ها حاکی از آن بود که کاتن از وجوه کاربران جدید برای پرداخت برداشت‌های کاربران قدیمی استفاده می‌کرد—الگویی شبیه به طرح پانزی. در سال ۲۰۱۶، کاتن تمام کارمندان صرافی را اخراج کرد و عملیات را به یک شخصه‌ی تک‌نفره تبدیل کرد. تحقیقات کمیسیون اوراق بهادار انتاریو (OSC) نشان داد که او از هویت‌های جعلی برای انجام معاملات استفاده می‌کرد و کنترل کامل دارایی‌ها را در دست داشت.
در سال ۲۰۱۸، کاتن ازدواج کرد و بلافاصله وصیت‌نامه‌ای تنظیم نمود که در آن تمام دارایی‌هایش را به همسرش انتقال داد. چند ماه بعد، در دسامبر ۲۰۱۸، او در سفر به هند به دلیل عوارض بیماری، در حالی که ادعا شد تنها او کلیدهای دسترسی به کیف‌پول‌های کاربران را می‌دانست.
با مرگ کاتن، حدود ۱۹۰ میلیون دلار از دارایی کاربران ناپدید شد. بسیاری معتقد بودند که او کلیدها را به عمد از بین برده یا حتی مرگش ساختگی است. برخی شواهد عجیب، مثل عدم انجام کالبدشکافی دقیق و فعالیت‌های مشکوک مالی پیش از مرگ، به این شایعات دامن زد.
