برای اینکه بدونیم بلاکچین چیه اول از همه باید بدونیم دیتابیس چیه؟؟

آشنایی با بلاکچین

دیتابیس، پایگاه داده یا بانک اطلاعاتی

درواقع دیتابیس مجموعه‌ای از اطلاعات است که دارای ساختار منظمی هستند و اطلاعات را به صورتی ذخیره می‌کند که قابلیت اجرا بر روی رایانه و دستگاه‌ها را داشته باشد.

بلاکچین نیز نوعی دیتابیس به حساب می‌آید اما تفاوت اصلی آن در نحوه ذخیره اطلاعات است، دیتا بیس اطلاعات را به صورت الکترونیکی در یک کامپیوتر یا دستگاه ذخیره می‌کند اما بلاکچین(blockchain)  همانطور که از اسمش پیدا است از بلاک‌هایی(block)  تشکیل شده است که زنجیروار(chain)  به هم دیگر متصل هستند و در هر یک از این بلاک‌ها گروهی از اطلاعات قرار خواهد گرفت.

همه بلاکچین و بیت‌کوین را با یکدیگر میشناسند به این دلیل است که بیتکوین اولین پروژه‌ای بود که از بلاکچین استفاده کرد.

تفاوت بلاکچین با دیتابیس‌های قبل از آن

دیتابیس های قبل از بلاکچین متمرکز بوده‌اند و مرکزیت مشخصی داشته‌اند و کنترل آن ها در دست فرد یا گروه مشخصی بوده است که هر زمان اقدام میکردند میتوانستند تغییرات دلخواه خود را ایجاد کنند و هیچ کس هم خارج از اون هسته مرکزی توانایی جلوگیری از این اتفاق را نداشته است و شاید اصلا از ایجاد این تغییر مطلع نمیشده است که در نتیجه حاکمیت متمرکز این سیستم‌ها بود و در واقع همین مسئله مشکل اصلی سیستم‌های متمرکزو ایده اصلی شکل‌گیری بلاکچین بوده است.

درواقع یکی از اهداف بلاکچین این بوده که این حاکمیت در سیستم ها از بین برود و بتوان اعتماد بیشتری نسبت به اطلاعات موجود در شبکه  در یک شبکه ایجاد کرد.

ساز و کار بلاکچین به چه صورت است؟

گفتیم که بلاکچین زنجیره‌ای از بلاک‌ها است و اطلاعات که می‌تواند شامل هرچیزی باشد در این بلاک‌ها ذخیره می‌شود.

هر بلاک علاوه بر محتویاتش دارای یک بارکد یا کد شناسایی است که به آن هش گفته می‌شود.

حالا هش چی هست اصلا؟

هش درواقع نماینده اطلاعات موجود در هر بلاک است و به صورت کلی تابعی است که با اسنفاده از یک الگوریتم هر ورودی که به آن داده شود( هیچ محدودیتی در میزان ورودی وجود ندارد) تبدیل به یک خروجی با طول مشخص می‌کند

این خروجی نماینده تمام اطلاعات موجود در بلاک است به همین دلیل اگر فقط بخش کوچکی از اطلاعات تغییر کند تمام هش آن بلاک به صورت کلی تغییر می‌کند.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که ورودی هش هر بلاک علاوه بر اینکه نماینده اطلاعات موجود در آن بلاک است شامل هش بلاک قبلی نیز می‌شود در نتیجه اگر اطلاعات یک بلاک عوض شود هش آن عوض می‌شود که در نهایت باعث عوض شدن هش بلاک‌های بعدی نیز می‌شود و این امر تشخیص اینکه اطلاعات در کجا دستکاری شده‌اند را ساده می‌کند.

بعد از اینکه یک بلوک شامل یکسری اطلاعات ساخته شد این بلوک برای نود‌های شبکه فرستاده می‌شود و در صورتی که اکثریت آن ها بر روی اعتبار آن به اجماع برسند آن بلوک به زنجیره اضافه می‌شود.

بلاکچین در واقع نوعی دفترکل توزیع شده است به این معنا که متمرکز در جا و مکان خاصی نیست و تمامی اطلاعات آن در در یک سیستم یا سرور نیست و در تعداد بسیار زیادی سیستم نگه داری می‌شود و اگر اطلاعات جدیدی بخواهد ثبت شود این اطلاعات برای تمامی نود‌ها ارسال می‌شود و بعد از تایید بیش از نیمی از نودها ثبت می‌شود و تمامی نود ها باید  نسخه‌ای از آن را نگهداری کنند.

در اینجا بهتره دو عبارت را به صورت مختصر توضیح دهیم.

دفتر کل:

در مسائل مالی دفترکل دفتری است که ریز نغییرات هر حساب جداگانه در آن نوشته می‌شود و تمامی آن‌ها ثبت می‌شود البته دفتر کل فقط برای مسائل مالی نیست و قابل تمیم به انواع اطلاعات است.

نود:

به صورت کلی به هر مشارکت کننده‌ای در شبکه بیت کوین یا هر کوین دیگری نود گفته می‌شود، نود‌ها انواع مختلفی دارند به عنوان مثال به کسایی که در شبکه بلاکچین بلاک ها را تایید و از روی بلاک ها کپی نگهداری می‌کنند full nude  نام دارند ونوع دیگر نود نیز lightweight node هستند که مشارکت کنندگان دیگری غیر از دسته قبلی هستند.

مکانیزم اجماع: الگوریتم اجماع به این صورت است که به وسیله آن تمام اعضا فعال به یک توافق  واحد برسر وضعیت شبکه میرسند در واقع این مکانیزم برای این وجود دارد که اطمینان دهد هر بلاکی که اضافه میشود نسخه اصلی و تایید شده است.

بلاکچین انواع مختلفی دارند که هرکدام استفاده ‌های متفاوتی دارند:

بلاکچین عمومی:

در این نوع بلاکچین دسترسی برای عموم آزاد است یعنی هرکس به راحتی می‌تواند یک نود شود و قابلیت دسترسی به تاریخچه و تایید تراکنش ها را داشته باشد.

بلاکچین خصوصی:

این بلاکچین ها محدود هستند و نمیشه کفت به صورت کامل غیر متمرکز هستند و برای دسترسی داشن به سوابق یا خوندن اطلاعات و یا تایید تراکنش ها احتیاج به مجوز هست و همه دسترسی کامل را ندارند.

علاوه بر موارد بالا دو نوع بلاکچین دیگر وجود دارد با نام بلاکچین هیبرید و کنسرسیوم که درواقع ترکیبی از دو نوع بلاکچین عمومی و خصوصی هستند.